ถนนทุกสายมุ่งสู่ธรรมศาสตร์
หลังการชุมนุมติดต่อกันเป็นเวลา 3 วัน ถนนทุกสายของผู้ใฝ่หาเสรีภาพและประชาธิปไตยก็มุ่งสู่ธรรมศาสตร์
การจราจรบนถนนในกรุงเทพฯ โดยเฉพาะสายที่จะไปธรรมศาสตร์ติดขัดขนาดหนัก
คลาคล่ำไปด้วยขบวนของนักเรียนและนิสิตนักศึกษาที่ถือป้ายและโปสเตอร์เดินมุ่งสู่ธรรมศาสตร์
มีทั้งจากในกรุงเทพฯ และต่างจังหวัด ยิ่งสายคนก็ยิ่งแน่น จนในสนามฟุตบอลธรรมศาสตร์มีคนร่วมชุมนุมเป็นจำนวนเรือนแสน
ตลอดแนวกำแพงมหาวิทยาลัยศิลปากรและธรรมศาสตร์ได้ติดโปสเตอร์ ซึ่งเขียนโดยนักศึกษามหาวิทยาลัยศิลปากร
เป็นภาพการ์ตูนล้อและข้อความประณามผู้นำรัฐบาลเผด็จการ มีประชาชนสนใจชมอย่างหนาแน่น
ที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สโมสรนิสิตฯ ได้ประกาศงดสอบ ที่มหาวิทยาลัยรามคำแหงได้ออกประกาศให้เลื่อนการสอบ
ขณะที่มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ สภาคณาจารย์ได้ออกแถลงการณ์ให้เลิกใช้มาตรา
17 แห่งธรรมนูญการปกครองกรณีการจับกุมผู้ต้องหา 13 คน และให้ประกาศใช้รัฐธรรมนูญภายใน 6 เดือน
ยื่นคำขาดต่อรัฐบาล
เวลา 12.00 น. นายสมบัติ ธำรงค์ธัญญวงศ์ เลขาธิการศูนย์กลางนิสิตนักศึกษาแห่งประเทศไทย
ได้ประกาศแถลงการณ์ให้รัฐบาลปลดปล่อยผู้ต้องหาทั้ง 13 คน ภายใน 24
ชั่วโมง หากในเวลา 12.00 น. ของวันที่ 13 ตุลาคม 2516 ยังมิได้รับคำตอบอันเป็นที่พอใจ
จะใช้มาตรการขั้นเด็ดขาด นอกจากนั้น ศูนย์ฯ ยังออกแถลงการณ์อีกฉบับเพื่อยืนยันว่าจะต่อสู้ถึงที่สุดเพื่อให้ได้มาซึ่งสิทธิเสรีภาพและอำนาจประชาธิปไตยของปวงชน
รัฐบาลบิดเบือนให้ประกันตัว
หลังจากนั้น ที่กองบัญชาการปราบปรามจลาจล สวนรื่นฤดี นายกรัฐมนตรีได้เรียกประชุมคณะรัฐมนตรีเรื่องศูนย์กลางนิสิตฯ
ยื่นคำขาดให้ปล่อยตัวผู้เรียกร้องรัฐธรรมนูญ 13 คน ในที่สุด ที่ประชุมตกลงให้ปล่อยผู้ต้องหา
13 คน ได้โดยมีการประกันตัว ส่วนข้อกล่าวหาว่าเป็นกบฏและคอมมิวนิสต์นั้นให้ไปต่อสู้กันในชั้นศาล
ช่วงเวลาเดียวกัน คณาจารย์วิทยาลัยวิชาการศึกษาประสานมิตรได้ยื่นหนังสือถึงรัฐบาลให้หลีกเลี่ยงความรุนแรง
บัณฑิตและนักศึกษาปริญญาโทเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ กับนักศึกษาปริญญาโทสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ได้ร่วมกันออกแถลงการณ์ให้รัฐบาลปล่อยตัวผู้ต้องหา
ขณะที่นักหนังสือพิมพ์ได้เขียนคำวิงวอนขอประชามติจากประชาชนให้ปล่อยตัวผู้เรียกร้องรัฐธรรมนูญ
นอกจากนี้ ยังมีนักเรียนนักศึกษาทำจดหมายถึงทหารของชาติเพื่อทำความเข้าใจถึงความต้องการรัฐธรรมนูญ
ไม่ยอมประกันตัว ยืนยันต้องปล่อยตัวอย่างไม่มีเงื่อนไข
เวลาประมาณหนึ่งทุ่ม พล.ต.ต.
ชัย สุวรรณศร ผู้บังคับการตำรวจสันติบาล ได้แถลงกับผู้สื่อข่าวว่าได้รับคำสั่งจากอธิบดีกรมตำรวจ
อนุมัติให้ประกันตัวผู้ต้องหาทั้ง 13 คนได้ ซึ่งนายสนั่น ผิวนวล
อาจารย์โรงเรียนรุจิเสรีวิทยา ได้ยื่นหลักทรัพย์ประกันกับอธิบดีกรมตำรวจโดยตรง
ทางด้านศูนย์กลางนิสิตฯ ก็ได้เรียกประชุมกรรมการบริหาร
มีมติไม่ยอมให้ 13 ผู้ต้องหารับการประกันตัว และยืนยันว่ารัฐบาลจะต้องปล่อยตัวผู้เรียกร้องรัฐธรรมนูญโดยไม่มีเงื่อนไขใด
ๆ ทั้งสิ้น ภายใน 12.00 น. ของวันที่ 13 ตุลาคม ทั้งนี้ศูนย์ฯ ถือว่า
การอนุมัติให้มีการประกันตัวนั้น เป็นการบ่ายเบี่ยงเป้าหมายการต่อสู้ของประชาชน
หลังจากนั้นเมื่อ พล.ต.ต. ชัย
สุวรรณศร ได้แจ้งเรื่องการให้ประกันตัวแก่ผู้ต้องหาทั้ง 13 คนทราบ
แต่ทั้ง 13 คน ก็ไม่ยอมเซ็นรับทราบและไม่ยอมรับการประกันตัว ตำรวจสันติบาลได้พาตัวนายไขแสง
สุกใส ไปที่กองบังคับการตำรวจสันติบาลปทุมวัน ส่วนผู้ต้องหาอีก 12
คนนั้นยังไม่ยอมออกจากที่คุมขัง
ขณะเดียวกัน สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทยก็ออกข่าวการให้ประกันตัว
13 ผู้ต้องหา และได้ประกาศแถลงการณ์ของทบวงมหาวิทยาลัยขอให้นักศึกษาเลิกชุมนุม
การประท้วงในต่างจังหวัดคุกรุ่น
สำหรับในต่างจังหวัดเช่นที่เชียงใหม่ อุบลราชธานี ขอนแก่น นครสววรค์
มหาสารคาม พิษณุโลก สงขลา ปัตตานี ลพบุรี อุตรดิตถ์ นครปฐม อยุธยา
ชลบุรี นครราชสีมา การประท้วงได้คุกรุ่นเพิ่มขึ้นทุกขณะ พร้อมกันนั้นยังมีการส่งคนมาร่วมชุมนุมที่ธรรมศาสตร์ด้วย
คืนนั้น การชุมนุมประท้วงดำเนินต่อไป คลื่นมนุษย์เบียดเสียดกันอยู่กว่า
2 แสนคน ซึ่งวิทยุกรมประชาสัมพันธ์ได้ประกาศเตือนพ่อแม่ผู้ปกครองมิให้ปล่อยลูกหลานมาร่วมชุมนุม
โดยอ้างว่ามีบุคคลกลุ่มหนึ่งเตรียมการที่จะใช้อาวุธ ขณะที่ศูนย์นิสิตฯ
ก็ออกแถลงการณ์ยืนยันให้รัฐบาลปล่อยตัว 13 ผู้ต้องหาโดยไม่มีเงื่อนไขตามมติเดิม
|